Қозғалыс мүмкіндігі шектеулі жолаушыларға, сондай-ақ балалар аутизмі, Аспергер синдромы, атипиялық аутизм диагнозы бар жолаушыларға көмек көрсету

Мүгеделік арбалар әуежайда тірек-қимыл аппараты бұзылған қозғалыс мүмкіндігі шектеулі адамдарға және халықтың жүріп-тұруы шектеулі басқа да топтарына қызмет көрсету үшін беріледі.  Жүріп-тұру мүмкіндігі шектеулі адамдарды тасымалдау кезінде тіркеу рәсімдері жүргізілгеннен кейін жолаушыны әуе кемесіне дейін алып жүреді. Жүріп-тұруы шектеулі жолаушыларды отырғызу бірінші кезекте, түсіру соңғы кезекте жүргізіледі. Бортта жолаушылар бортсеріктерден орналастыру, ақпараттық қызмет көрсету, авиациялық қауіпсіздік қағидаларын орындау бойынша көмек, тамақтану қызметін көрсету, ұшуда алғашқы медициналық көмек көрсету бойынша көмек алады.

Мүмкіндігі шектелген тұрғындардың тобына жататын жолаушылар өзімен қосымша жолжүгі ретінде жеке пайдалануына арналған зембілдер мен мүгедектік арбаларды тегін алып жүре алады.  Көзі көрмейтін жолаушылармен бірге жүретін жетелеуші иттер, егер мұндай иттің мойын жібі мен тұмылдырығы болса және ол әуе тасымалдау кезде иесінің жанында болса, багажды тегін алып жүру нормасынан тыс торсыз, тегін тасымалданады.

Балалар аутизмі, Аспергер синдромы, атипті аутизм туралы диагнозды растау үшін дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы ұсынылады.

• Әуежайда қозғалуы қиын жолаушыларға көмек көрсетуді күту:

Ұшаққа барар алдында:

• Ұшып шығу кезінде мүмкіндіктері шектеулі жолаушыларға қызмет көрсетуді алдын ала броньдау кезінде әуежайға келгеннен бастап 5-тен 10 минутқа дейін;
• Мүмкіндіктері шектеулі жолаушыларға үшін қызмет көрсетуді алдын ала броньдау болмағанда, әуежайға келгеннен бастап 5-тен 20 минутқа дейін;

Әуежайға ұшып келгенде:

• мүмкіндіктері шектеулі жолаушыларға қызмет көрсетуді алдын ала броньдау кезінде әуежайға ұшып келгеннен бастап 5-тен 10 минутқа дейін;
• Алдын ала броньдау болмағанда мүмкіндіктері шектеулі жолаушыларға қызмет көрсету әуежайға келгеннен бастап 5-тен 15 минутқа дейін

Жануарларды тасымалдау

Жануарлар тасымалдауға авиакомпанияның алдын ала келісімімен қабылданады. Жөнелтуші аумағына, аумағынан немесе аумағы арқылы тасымалдау жүзеге асырылатын елдің ветеринариялық органдары талап ететін құжаттарды ұсынады.

Әуекомпанияларда жануарларды тасымалдау шарттары әртүрлі. Салонға тасымалдаушылардың көпшілігі салмағы 8 кг - ға дейін ит немесе мысық (PETC) алып жүруге рұқсат етіледі. Ірі жануарларды (AVIH) жүк бөлімдерінде тасымалдауға болады.

Билетті сатып алмас бұрын, сіз ұшатын авиакомпанияда жануарларды тасымалдау ережелерін нақтылаңыз.

Жануарларды тасымалдау үшін жолаушы ауа кіретін контейнерді (торды) қамтамасыз етеді. Жануарларды контейнерлерде (торларда) су өткізбейтін және сіңіргіш материалмен қапталған түбімен тасымалдауға жол беріледі. Жануарларды тығыз жабылатын себеттерде, ауаға қол жеткізуге арналған саңылауы бар қораптарда тасымалдауға жол беріледі.

Сөмкені немесе контейнерді таңдау сіздің үй жануарыңыздың қай жерде ұшатынына байланысты, атап айтқанда әуе кемесінің салонында немесе жүк бөлімінде.

Егер сіз жануарды бортқа алсаңыз, ұшу және қону кезінде сөмкені орындықтың астына тұрған орындықтың алдына қою керек. Сондықтан сөмке кішкентай болуы керек. Сіздің авиакомпанияңыздан тасымалдау мөлшеріне қойылатын талаптарды нақтылаңыз.

Бортта тасымалдау үшін тасымалдаушы жұмсақ сөмке немесе қатты тор болуы мүмкін. Бірақ оны жануарды тасымалдау үшін арнайы жасау керек. Мұндай сөмкелер мен торлар үй жануарларының дүкендерінде сатылады. Кәдімгі сөмкелерде үй жануарларын бортқа апаруға болмайды.

Жүк тасымалы сіздің үй жануарыңыз тұра алатындай немесе жата алатындай кең болуы керек. Желдету үшін тесіктер болуы керек. Түбі сұйықтыққа жол бермеуі керек, оның үстінде дөңгелектер болмауы керек. Тасымалдау контейнері қатты жабылуы үшін асыранды алмады шығуға, оған ұшудың барысында.

Алып жүретін жануарлардың салмағы, оның ішінде контейнерлердің (торлардың) және тамақтың салмағы багажды тегін алып жүру нормасына кірмейді және тариф бойынша төленеді.

Көзі көрмейтін жолаушымен бірге жүретін жетелеуші иттер, егер мұндай иттің жағасы мен тұмылдырығы болса және ол иесінің жанында болса, тегін, торсыз, багажды тегін алып жүру нормасынан тыс тасымалданады.

Жетелеушісі жоқ балаларды тасымалдау

Әуе компаниясы бірге ілесіп жүрушісі жоқ кәмелетке толмаған жолаушыларды тасымалдауға ата-аналары (асырап алушылары, қорғаншылары) немесе қамқоршылары жазбаша өтiнiш бергеннен кейiн ғана қабылдайды.
Ерiп жүретiн адамдары жоқ кәмелетке толмаған жолаушылар ретiнде ішкі және халықаралық рейстерде жасы 6-дан 16-ға дейiнгi ата-аналарсыз және жолаушылардың қайсыбiрiне сенiп тапсырылмаған балалар тасымалданады.
"Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 8 тамыздағы Заңы 36-бабының 5-тармағына сәйкес ерiп жүретiн адамдары жоқ кәмелетке толмаған жолаушылар сағат 23:00-ден таңғы 6:00-ге дейінгі уақытта тасымалдануға қабылданбайды.

6 жасқа толмаған жолаушылар тек кәмелетке толған жолаушының бiрге жүруімен тасымалданады.
Егер Қазақстан Республикасының кәмелетке толмаған азаматы Қазақстан Республикасынан еріп жүретiн адамсыз шығатын болса, оның паспорттан басқа, өзiмен бiрге шығу мерзiмi және ол (олар) баруға ниет еткен мемлекет (мемлекеттер) көрсетiлген Қазақстан Республикасының кәмелетке толмаған азаматының шығуына ата-аналарының, асырап алушыларының, қорғаншыларының немесе қамқоршыларының нотариалды түрде ресiмделген келiсiмі болуы қажет.

Тасымалдануы үшiн тиiстi белгiлi бiр қызмет көрсету класының 50 пайызы төленген әрбiр кәмелеттік жасқа толмаған жолаушыға жасына қарамастан жеке орын берiледi және стандартты тарифті төлеген жолаушылар үшiн белгіленген норма бойынша багажды тегiн тасымалдауға рұқсат етiледi.

Жүкті әйелдерді тасымалдау

Авиакомпания жүкті әйелді, егер жүктілік мерзімі 34 аптаға дейін (бір ұрықты жүктілік кезінде), ал көп ұрықты жүктілік кезінде – 32 аптадан артық емес мерзімді құраса, күтілетін туу мерзімі бойынша есептелетін, жүктіліктің 22 аптасынан кейін авиакомпанияға ұсынылатын жүктілік мерзімі мен денсаулығының жай-күйі туралы анықтамамен расталуы тиіс денсаулығының жай-күйі қанағаттанарлық болған жағдайда әуе көлігінде тасымалдауға қабылдайды.

Жүктілік мерзімі 34 аптадан асатын жүкті әйелдер тасымалдау басталғанға дейін 30 күннен ерте емес медициналық ұйыммен ресімделуі тиіс өзінің денсаулығының жай-күйі туралы "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) бекітілген нысандағы (026/у) дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысын (бұдан әрі - 026/у нысындағы дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы) ұсынуы тиіс, ол тасымалдау басталғанға дейін күнтізбелік 30 күннен ерте емес мерзімде медициналық ұйымның ресімдеуімен рұқсат етіледі. Медициналық қорытындыда жүктілік мерзімі көрсетілуі және жүктілік ешқандай асқынуларсыз өтіп жатқанын растауы тиіс.

Авиакомпания тіпті 026/у нысандағы дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы болған жағдайда да, егер туу мерзімі жақындағы күнтізбелік 7 күнде күтілетін болса, жүкті әйелдерді тасымалдаудан бас тартады.

Жаңа босанған әйелді және алғашқы күнтізбелік 7 күн ішінде жаңа туған нәрестені тасымалдау рұқсат етілмейді.