12/10/2022
ИКАО халықаралық авиацияның әсерінен қоршаған ортаны қорғау және климаттың өзгеруі саласындағы тұрақты дамуға айтарлықтай назар аудару туралы шешім қабылдады.
Қазақстан CORSIA халықаралық авиациясының көміртегі шығарындыларын өтеу және азайту жүйесіне ерікті түрде қатысатынын жариялаған алғашқы ел болды. 2020 жылдан бастап Қазақстан халықаралық ұшуларды орындайтын қазақстандық авиакомпаниялардан СО2 шығарындыларының саны туралы авиакомпаниялардың есептерін ұсынады. Айта кетейік, авиакомпаниялар атмосфераға көміртегі шығарындыларының мөлшерін мониторингтеуде мемлекеттің бастамасына өз еркімен қатысады. Канадалық Монреальдағы Халықаралық азаматтық авиация ұйымы (ИКАО) Ассамблеясының 41-ші сессиясы аясында «Қазақстанның авиациялық әкімшілігі» АҚ өкілдері ИКАО Президенті Сальваторе Шаккитаномен кездесу барысында Қазақстанның авиациялық индустриясының климаттың өзгеруі және тұрақты дамуы мәселелерін талқылады. Ұйым басшысы Қазақстанның CORSIA бағдарламасына ерікті түрде қосылуын қолдап, төмен көміртекті авиациялық отынды (Low carbon aviation fuel – LCAF) және тұрақты авиациялық отынды (Sustainable aviation fuel – SAF) әзірлеу мәселелерінде елдің әлеуетін атап өтті. Бұған дейін, 2022 жылдың шілдесінде ИКАО Бас штабында LTAG климаттың өзгеруіндегі ұзақ мерзімді қалаулы мақсат бойынша жоғары деңгейдегі жиналыс өтті.
Әлемнің 193 елінің делегаттары халықаралық авиацияның СО2 эмиссиясын қысқартудың ұзақ мерзімді қалаулы мақсатын жүзеге асыру мәселесі бойынша құжатты қабылдау үшін жиналды. Қазақстан 2019 жылғы жаһандық көміртегі шығарындыларының деңгейін CO2 эмиссиясының қысқаруын одан әрі бағалау үшін қажетті мақсаттың бастапқы нүктесі ретінде пайдалану идеясын қолдады. Жиналыс қорытындысы бойынша 10178 HLM-LTAG құжаты шықты, онда жаһандық жылыну көрсеткіштерін төмендетудің негізгі құралы SAF және LCAF-қа көшу болып табылады. Ассамблея барысында «Қазақстанның авиациялық әкімшілігі» АҚ 10178 құжаты және халықаралық авиация үшін нарықтық шараларды әзірлеу және іске асыру қағидаттарын қамтитын климаттың өзгеруі жөніндегі үкіметаралық сарапшылар тобының (IPCC) баяндамасы негізінде ИКАО дайындаған 369 жұмыс құжатын қолдады.
Құжаттың негізгі идеясы – технологияларды, әсіресе дамушы елдерге және ерекше қажеттіліктері бар мемлекеттерге озық технологияларға бейімделу және LTAG-ға қол жеткізуге қосқан үлесін арттыру үшін ерікті түрде беру және дамушы елдер мен ерекше қажеттіліктері бар мемлекеттерге олардың кеңірек қол жетімділігі үшін «Бірде-бір ел назардан тыс қалмайды» бастамасы халықаралық авиацияны декарбонизациялауға ықпал ететін жобаларды іске асыру үшін даму банктері сияқты қаржы мекемелері тарапынан жеке инвестициялар, сондай-ақ қаржыландыру алу мүмкіндіктеріне ие болады.